Có được xây dựng nhà trên đất tranh chấp không?

Hiện nay, không có quy định pháp luật nào rõ ràng về việc có cho phép xây dựng khi đất đang xảy ra tranh chấp hay không. Trên thực tế, xây dựng trên đất chỉ cần đúng mục đích sử dụng đất và đáp ứng các điều kiện để được phép xây dựng theo Luật Xây Dựng 2014.

Có được xây dựng nhà trên đất đang tranh chấp hay không?

Trong trường hợp đất có tranh chấp và đã có đơn khởi kiện gửi đến Tòa án, đang trong quá trình thụ lý giải quyết mà một bên có ý định tiến hành xây dựng nhà trên đất, bên còn lại có để yêu cầu Tòa án áp dụng “biện pháp khẩn cấp tạm thời” theo quy định tại Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

Điều 122. Cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang xảy ra tranh chấp.

Cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang xảy ra tranh chấp được áp dụng nếu trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ cho thấy người đang chiếm đoạt hoặc giữ tài sản đang xảy ra tranh chấp có hành vi tháo gỡ, lắp ghép và xây dựng thêm hoặc có những hành vi khác làm thay đổi hiện trạng tài sản đó.

Như vậy, khi áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, vì đất đang tranh chấp và đang trong quá trình giải quyết nên chưa có căn cứ để xác định rõ ràng ai là chủ sở hữu đất, việc xây dựng trên đất sẽ không được chính quyền cho phép.

Các thủ tục yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đối với đất đang tranh chấp

Người yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời thì phải làm đơn gửi đến Tòa án có thẩm quyền. Đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phải có các nội dung sau đây:

• Ngày, tháng, năm làm đơn
• Tên, địa chỉ,số điện thoại, fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
• Tóm tắt nội dung tranh chấp hoặc hành vi xâm phạm quyền sử dụng đất và lợi ích hợp pháp của mình
• Những lý do cần phải áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
• Biện pháp khẩn cấp tạm thời cần phải áp dụng và thực hiện các yêu cầu cụ thể.
• Ngoài đơn yêu cầu, người yêu cầu phải cung cấp cho Tòa án chứng cứ để chứng minh sự cần thiết phải áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời “Cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang xảy ra tranh chấp”.

Những điều kiện cần lưu ý khi cấp giấy phép xây dựng có thời hạn

Điều kiện chung khi cấp giấy phép xây dựng có thời hạn bao gồm:

• Thuộc khu vực có quy hoạch phân khu xây dựng được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, công bố nhưng chưa thực hiện và chưa có quyết định thu hồi quyền sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
• Phù hợp với quy mô công trình do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cho từng khu vực và kế hoạch thực hiện quy hoạch phân khu xây dựng đã được phê duyệt theo thời hạn tồn tại của công trình
• Chủ đầu tư cam kết tự phá dỡ công trình khi hết thời hạn tồn tại được ghi trong giấy phép xây dựng có thời hạn, nếu không tự phá dỡ sẽ bị cưỡng chế và chịu mọi chi phí cho việc cưỡng chế phá dỡ.

Các công trình phải đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này, đáp ứng điều kiện quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 ĐIỀU 91 của Luật này thì mới được cấp giấy phép xây dựng có thời hạn.

Đối với nhà ở riêng lẻ thì phải đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này và đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 93 của Luật này.

Trường hợp với công trình, nhà ở riêng lẻ được cấp giấy phép xây dựng có thời hạn, khi hết thời hạn mà kế hoạch thực hiện quy hoạch xây dựng chưa được triển khai thì cơ quan đã cấp giấy phép xây dựng có trách nhiệm thông báo cho chủ sở hữu công trình hoặc người được giao sử dụng công trình về điều chỉnh quy hoạch xây dựng và thực hiện việc gia hạn giấy phép xây dựng có thời hạn.

Cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì không cần cấp giấy phép xây dựng có thời hạn cho việc xây dựng mới mà chỉ cấp giấy phép xây dựng có thời hạn để sửa chữa và cải tạo đối với công trình, nhà ở riêng lẻ thuộc khu vực có quy hoạch phân khu xây dựng.

Trên đây là những giải đáp thắc mắc của Youhomes về việc được xây dựng nhà khi đất đang tranh chấp không? Bạn nên tham khảo chi tiết tại Luật xây dựng 2014 để nắm rõ quy định này.